Huyện Đại Lộc đón nhận Bằng xếp hạng di tích lịch sử cấp quốc gia đối với đình làng Ái Nghĩa.

Đồng chí Phan Việt Cường - Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Nam; đồng chí Trần Đình Tùng - Phó Chủ tịch UBND tỉnh đã đến dự lễ.

Đọc diễn văn khai mạc tại buổi lễ, Chủ tịch UBND huyện Đại Lộc Trần Văn Mai cho hay, ngược dòng lịch sử, cuối thế kỷ XIX, khi thực dân Pháp nổ súng cướp nước ta, đứng trước sự lựa chọn sống còn của lịch sử, nhân dân Đại Lộc đã cùng cả tỉnh anh dũng đứng lên ngay từ những ngày đầu, tháng đầu. Đại Lộc vinh dự là một trong những đại bản doanh của phong trào Nghĩa hội Quảng Nam với căn cứ chín xã sông Con và tuyến phòng thủ Động Hà Sống từng khiến kẻ thù khiếp sợ. Đầu thế kỷ XX, trước thất bại và bế tắc của các cuộc vũ trang dưới ngọn cờ Cần Vương, phong trào Duy Tân ở Quảng Nam do Phan Châu Trinh, Trần Quý Cáp, Huỳnh Thúc Kháng với chủ trương “Khai dân trí, chấn dân khí” đã cổ vũ và tạo nên làn sóng đấu tranh yêu nước mới. Các yếu nhân của phong trào này đã ra sức tuyên truyền, thức tỉnh nhân dân về dân quyền, dân sinh, về tinh thần yêu nước, ý chí tự cường dân tộc và nhận thức được rằng, muốn cứu nước phải duy tân, phải tự nâng mình lên bằng con đường phát triển kinh tế, chấn hưng văn hóa.

Đại Lộc những năm đầu thế kỷ XX đứng trước chính sách áp bức, bóc lột nặng nề, tàn bạo của bọn thực dân, phong kiến, có thể nói là một trong những nơi thống khổ nhất của tỉnh Quảng Nam. Liên tiếp từ năm 1904-1906, trời hạn, đồng ruộng khô khan, dân phải ăn củ ngát ngo, hạt cỏ chát để sống. Tri huyện Phạm Văn Lãng nổi tiếng ức hiếp dân, bất công. Đầu năm 1908, nhân dân Đại Lộc đã kiện viên Tri huyện này lên Tòa Công sứ Pháp ở Hội An nhưng viên Công sứ Sác- lơ đã bao che, xử y vô tội. Được thể, viên tri huyện này tăng khống số dân quá mức thực tế làm cho nhân dân địa phương càng thêm điêu đứng và uất ức vô cùng. “Tức nước vỡ bờ”, tại một đám giỗ họ Trương ở làng Phiếm Ái, một số hào lý và học sinh, con cháu gia tộc họ Trương bàn cách viết đơn xin chính quyền giảm sưu, giảm thuế, lấy chữ ký của 35 lý trưởng các làng xã trong huyện. Song, lý trưởng làng La Đái sau khi ký đơn đã lén báo viên tri huyện. Tên tri huyện hoảng sợ liền báo với cấp trên rằng dân Đại Lộc chuẩn bị “nổi loạn”. Trước tình thế đó, “Đồng dân” Đại Lộc đã nhanh chóng vận động các hương chức, tráng dân ở các địa phương trong huyện chuẩn bị mo cơm, ống nước lên đường “xin xâu”. Từ Đại Lộc, phong trào đã tạo nên rừng lửa đấu tranh, sức ảnh hưởng lan rộng khắp 10 tỉnh Trung kỳ, góp phần làm nên cuộc “Trung kỳ dân biến” có một không hai trong lịch sử…

Tại buổi lễ, huyện Đại Lộc vinh dự đón nhận Bằng xếp hạng di tích lịch sử cấp quốc gia đối với đình làng Ái Nghĩa - địa điểm khởi phát phong trào của Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch.